bir dava bin soru

Leonardo Da Vinci’nin ‘Vitruvius Adamı’… Venedik’teki Gallerie dell’Accademia’da sergileniyor. Alman Ravensburger firması, Da Vinci’nin günlükleri arasında bulunan bu eserin puzzle’ını yıllardır yapıp satıyor. İtalyan hükümeti firmaya dava açmış, “bu bizim eserimizdir, kafana göre satamazsın” demiş. Almanya da Ravensburger’dan taraf olmuş; İtalya’ya “sen bu işe hangi hakla karışıyorsun” diyor.

Çok enteresan bir telif hakları davası. Da Vinci öleli 505 yıl olmuş. Telif hakları düşmez mi? Düşmese bile zamanın hükümetine mi geçer? İtalya bu konuda çok kavgacıymış. Michalengelo’nun Davut heykelinin imajının bir silah firması tarafından (ne alakaysa artık) ticari kullanımına da böyle karşı çıkmışlar. Yine Floransa’da Uffizi Gallery, Botticelli’nin bir eserini, tasarımında kullandı diye modacı Gaultier ile davalık olmuş.

Bir yandan, eserlerin üzerine böyle titremeleri hoş. “Her şeyi de yağmalamayın” diyorlar. Ama bu defa da kendi kültürlerinin popüler kültürdeki yayılımını azaltmış olmuyorlar mı? Bir dava, bin tane soru…

onun gölgesi

Yine muazzam etkide bir Donald Trump fotoğrafı… “Hele bir daha başa geçersem ABD’yi NATO’dan çıkartabilirim” dediği bugünlerde ve yeniden başa geçme ihtimali sahiden kuvvetliyken.

New York Times’dan Doug Mills, Brüksel’deki 2018’deki NATO Zirvesi’nde çekmiş. Bir insanın gölgesi bu kadar mı tanıdık olur? İkonik.

geleceğin rotası

Son birkaç post’ta biraz girmeye çalıştım; bugünün dünyasını anlamak için bakmak gereken yerlerden biri, şirketlerin devletleşme ve bağımsızlaşma eğilimi. Apple, Google, Space X-Tesla, Microsoft gibi şirketler, mali potansiyelleri ve dünyadaki değişimi etkileme-tetikleme kapasiteleri ile “güç” olarak şu anda sadece belli başlı birkaç devletin altındalar. O birkaç devlete de bağımlı görünmüyorlar.

İşte iki taze örnek. Yukarıdaki, gazeteci Burak Kuru’nun Oksijen Gazetesi için hazırladığı günlük bültenden… Aşağıdaki ise Belçika gazetesi De Standaard’tan; gazete tam sayfa haberinde Starlink uyduları yüzünden Ukrayna ile Elon Musk’ın arasının bozulduğunu yazıyor. Kiev, Rus askerlerin cephede Musk’ın sahibi olduğu Starlink uydularından faydalandığını söylüyor. Musk da bu arada ABD’nin Ukrayna’ya daha fazla silah yardımı yapmaması gerektiğini anlatıyor. Tuhaf ve benzersiz bir güç düellosu.

Burak Kuru’nun notları daha da ilginç… OpenAI’nın sahibi Sam Altman, Birleşik Arap Emirlikleri’ni bir test sahası olarak gösteriyor. Google ise tüm Avrupa için eğitim planlıyor. İkisinde de esas özne şirketler; ülkeler, hatta kıtalar edilgen. Hatta tabii konumdalar…

Geleceğin rotası buralarda çiziliyor.